Успаміны ветэрана
На 95-гадовы юбілей ветэрана Вялікай Айчыннай вайны з’ехаліся яго дзеці, унукі і праўнукі. Міхаіл Лявонавіч, яшчэ дужы, нягледзячы на гады, тупаў па хаце і кіраваў дачкой, загадваў, як лепей рассадзіць гасцей за багатым святочным сталом. Адно месца побач з сабой пакінуў пустым, яго ніхто з блізкіх не меў права займаць. Калісьці заўсёды побач з мужам сядзела жонка, маці вялікай сям’і, Кацярына Якаўлеўна. Дачка Таццяна і для маці прыгатавала талерку, і відэлец паклала побач, быццам тая нябачна прысутнічала тут.
Міхаіл Лявонавіч напоўніў чаркі, прымаў шчырыя віншаванні. А потым раптам не вытрымаў, заплакаў шчыра, як малы.
– Вы ведаеце, як мне не хапае яе зараз. Усё жыццё разам, і вось… няма яе побач. А жыццё яна мне ўратавала, сваім рызыкуючы. І не я павінен быў атрымаць “Медаль за адвагу” за той страшны бой, а яна. Кацярына рукі абпаліла, калі з палаючага танка мяне выцягнула, як толькі сілы хапіла да сваіх дацягнуць, колькі сілы было ў худзенькай дзяўчынкі. – Ён выцер вочы чыстай насоўкай, а здрадлівыя слёзы набягалі зноў.
Міхаіл пасля «вучэбкі» трапіў у 119-ю танкавую брыгаду, якая летам-восенню 1942 года вяла баі пад горадам Ржэвам. На двары стаяў гарачы жнівень, усё аж плавілася ад гарачыні, і браня ў танку накалялася. Іх у экіпажы трыццацьчацвёркі было чацвёра. Двое – беларусы: камандзір танка Васіль Лебядзевіч і ён, Міхаіл Тарбалоў, – механік-вадзіцель. Танкі ішлі праз жытнёвае поле наперарэз варожым тыграм, якія падтрымлівалі сваю пяхоту на напрамку галоўнага ўдару. Так шкада было таптаць гусеніцамі спелае, не пажатае збожжа. Яно ўжо ніколі не парадуе гаспадароў цёплым караваем, думалася Міхаілу.
…Гусеніцы рэзалі жыта, экіпаж трыццацьчацвёркі ішоў наперарэз ворагам. Ззаду, прыкрытая танкамі, наперад рухалася пяхота.
Паядынак адбыўся на ўскрайку поля. Экіпаж знішчыў два варожыя танкі, трэці адышоў за ўзгорак. Ён, гад, і патрапіў у цэль. У памяць Міхаіла ўрэзалася, як іхні танк скрыгатнуў гусеніцамі і спыніўся. Балюча паласнула па вачах, ён праваліўся ў цемру і не бачыў, што здарылася з іншымі членамі экіпажа. Не бачыў, як камандзір выскачыў з палаючай баявой машыны, цяжка паранены, ён адразу напавал палажыў некалькі фрыцаў і ўпаў на абгарэлую збажыну. Яму ўжо не патрэбна была дапамога…
Чытайце больш на старонках газеты “Сельскае жыццё” № 53 ад 6.07.2019г.