Без перабольшвання, Цяцерынская бібліятэка з’яўляецца адным з лепшых цэнтраў культуры ў сельскай мясцовасці Круглянскага краю.

Без перабольшвання, Цяцерынская бібліятэка з’яўляецца адным з лепшых цэнтраў культуры ў сельскай мясцовасці Круглянскага краю. Аб гэтым сведчыць і тое, што ў 2014 годзе па выніках рэспубліканскага конкурсу “Бібліятэка – асяродак нацыянальнай культуры” менавіта Цяцерынскай сельскай бібліятэцы было прысуджана 1-е месца ў намінацыі “За пошукавую і даследчую дзейнасць”. А таксама тое, што ў сваёй групе яна перамагла і ў абласным спаборніцтве сярод бібліятэк аграгарадкоў – за лепшую арганизацыю работы па захаванню і развіццю культуры Магілёўшчыны.
А ў чым вытокі поспеху? – з такім пытаннем перш-наперш я звярнулася да маёй субяседніцы, загадчыцы данай установы культуры А.І. Нікіценка. І адказ не прымусіў сябе чакаць:
— Па-першае, наша бібліятэка – гэта месца, дзе хапае цяпла і ўвагі ўсім: ці то дашкольніку, які наведаў “царства кніг” упершыню, ці то чалавеку паважанага ўзросту, якому іншы раз не хапае ўвагі, зносін. Вельмі прыемна, калі людзі выходзяць з бібліятэкі з прыўзнятым настроем, усмешкай, так і хочацца зрабіць усё, што ад мяне залежыць, дзеля гэтага. Дасылаем вяскоўцам і спецыяльныя запрашэнні, у якіх расказваем, калі і якое мерапрыемства адбудзецца.
Такі стыль работы ў данай установе культуры, як прызнаецца Алена Іванаўна, практыкуецца даўно. Так, доўгія гады высокі аўтарытэт бібліятэкі падтрым-лівала С.С Міронава. Працяглы час тут плённа працавала Н.І. Яроміна. Паспрабавалі сябе ў ролі сельскіх бібліятэкараў таксама В.У. Цалавальнік, М.М. Канавод. Алена Іванаўна “кіруе” тут больш за два гады, тым не менш, у яе ёсць і свае асабістыя наработкі. Балазе, дамагаюць у гэтым вышэйшая адукацыя і стаж работы па спецыяльнасці ў 33 гады.
А ўсё пачыналася з таго, калі захопленая кнігай і чытаннем дзяўчына з інтэлігентнай сям’і ажыццявіла дзіцячую мару: стала студэнткай адпаведнага факультэта Казанскага дзяржаўнага інстытута культуры. Пасля вучобы пачынала ў цэнтральнай бібліятэцы ў аддзеле камплектавання. Потым была чытальная зала дзіцячай бібліятэкі, прычым, 12 гадоў Алена Іванаўна адпрацавала на пасадзе яе загадчыцы.
— У прынцыпе, — прызнаецца мая субяседніца, — на сяле працаваць напачатку крыху палохалася, адольвала сумненне: а ці будуць наведвальнікі? Але хутка пераканалася: вяскоўцы вельмі цікавяцца навінкамі літаратуры і перыядычных выданняў.
Сёння бібліятэкар аграгарадка абслугоўвае 16 населеных пунктаў. У іх у агульнай складанасці жывуць крыху больш за 900 чалавек. 500 з іх запісаны ў бібліятэку – школьнікі, настаўнікі, пенсіянеры, механізатары, жывёлаводы…
З асаблівым натхненнем расказвае Алена Іванаўна пра сваіх актыўных чытачоў. Так, О.І. Люшына, былы банкаўскі работнік і вельмі актыўны прапагандыст кнігі. Больш таго, жанчына падарыла бібліятэцы многія творы з асабістай бібліятэкі, у прыватнасці – сачыненні класікаў і дзіцячых пісьменнікаў. Работніца фельчарска-акушэрскага пукта Л.М. Кавалева – таксама ахвотна чытае і прыцягвае да гэтага ўсю сваю сям’ю. М.Я. Смалякоў, хаця і ў пенсіённым узросце, не толькі актыўна чытае, але і наведвае многія мерапрыемствы ў бібліятэцы. Вельмі добра сябруюць з кнігай настаўнікі мясцовай школы на чале з яе дырэктарам В.А. Шаўкуновай. Жыва цікавяцца навінкамі друку па тэме навучання і выхавання падрастаючага пакалення, здаровага ладу жыцця і г.д.
Вядома, сёння ў кнігі нямала “канкурэнтаў” – тэлевізар, інтэрнэт… І Алене Іванаўне напачатку прыходзілася ў літаральным сэнсе слова змагацца за кожнага чытача. І яна не сядзіць на месцы: сама дастаўляе кнігі тым жа настаўнікам і пенсінерам, нярэдка прывозіць літаратурныя навінкі па заказах з падменнага ўнутрысістэмнага фонду. Яе радуе, што людзі на весцы нераўнадушныя да ўсяго новага. Скажам, былы старшыня калгаса імя Калініна В.І. Казлоў з Зарэчча не чакае бібліятэкара на даму, сам спяшаецца за навінкамі друку, нягледзячы на сталы ўзрост.
А што А.І. Нікіценка сапраўды настроена папоўніць рады наведвальнікаў бібліятэкі, сведчыць і такі, на мой погляд, неардынарны факт.
Тады ў мясцовым Цэнтры культуры сур’ёзная размова ішла з незанятай катэгорыяй насельніцтва на прадмет працаўладкавання. Скарыстаўшы выпадак, бібліятэкар запрасіла іх далучыцца да разумнага, добрага, вечнага. На наступны ўжо дзень ўбачыўшы першых двух наведвальнікаў з той катэгорыі, Алена Іванаўна некалькі пашкадавала аб неабдуманасці свайго ўчынка. Аднак, калі праз некалькі дзён яны зайшлі, каб вярнуць узятыя кнігі, бібліятэкар напачатку тых не пазнала: акуратныя, чыста апранутыя… Прыйшлі – і зноў папрасілі параіць што пачытаць. Цяпер хо-дзяць пастаянна.
Наша размова паступова пераходзіць на тэму, што ж з таго разумнага, добрага, вечнага сёння сее Цяцерынская бібліятэка. Шчыра прызнаюся, каб усё расказаць, не хопіць газетнай старонкі. Гэта і сумесныя мерапрыемствы з Цэнтрам культуры, сельскім Саветам. Галоўным чынам сёння яны пры-свечаны актуальным тэмам – рабоце з моладдзю, святочным датам: 70-годдзю Вялікай Перамогі і 625-годдзю з дня першага ўпамінання мястэчка Цяцерына ў пісьмовых крыніцах, а таксама 60-годдзю з дня адкрыцця Цяцерынскай ГЭС і інш. Галоўныя ж напрамкі работы з чытачамі: нацыянальнае адраджэнне, краязнаўства, прапаганда здаровага ладу жыцця, прававое, духоўнае, экалагічнае і сямейнае выхаванне. Пры бібліятэцы таксама працуе клуб па інтарэсах “Дыялог”, які мае інтэлектуальна-творчы напрамак. Напрыклад, у бягучым го-дзе ў клубе прайшлі наступныя мерапрыемствы, назвы якіх гавораць самі за сябе: інфарм-агляд “Моладзь у сучасным свеце”, інфарміна “І ў кніг бываюць юбілеі”, віртуальнае падарожжа “Па тых дарогах, дзе прайшла вайна”, краязнаўчая віктарына “Ратныя подзвігі нашых прадзедаў”. У бліжэйшых планах – вахта памяці “Вайны свяшчэнныя старонкі навекі ў памяці люд-ской”,медыа-падарожжа “Партрэт роднага краю” і інш.
Вялікую работу праводзіць Е.І. Нікіценка па прапагандзе кнігі, працуючы па праграме: “К книге и чтению – через досуг и общение”. Бібліятэкар выпусціла і спецыяльную памятку для бацькоў “Каб дзіця сябравала з кнігай”. З’явілася ў бібліятэцы таксама выстава пад назвай “Кнігі трох пакаленняў”. Яе раздзелы: “З дзяцінства бабуль і дзядуль”, “Калі твае бацькі былі дзецьмі” і “Што чытае твой равеснік”.
Вядома, як і ў іншых бібліятэках, людзі выбіраюць рознажанравую мастацкую літаратуру. Гэта дэтэктывы, гістарычныя, фантастычныя і любоўныя раманы. Шмат тут кніг і па школьнай праграме. З задавальненнем зазначае бібліятэкар, што чытаюць ахвотна творы беларускіх аўтараў, у тым ліку класікаў Я. Купалы, Я. Коласа, М. Чаргінца, У. Караткевіча, І. Шамякіна… Жадаючыя цікавяцца і літаратурай духоўнага зместу. Дарэчы, часцяком наведвае даную ўстанову культуры пастар царквы “Благодать” У.С. Іваноў. Ён жа аформіў для бібліятэкі падпіску на часопісы — “Благодать” (для дарослых), “Радость” (для дзяцей і падлеткаў). Гэтыя выданні таксама знайшлі свайго чытача. Акрамя таго, Уладзімір Савельевіч аказвае бібліятэцы спонсарскую дапамогу для правя-дзення тых або іншых мерапрымстваў. Так, у час “Калядных сустрэч” для пажылых людзей парадаваў іх “салодкім сталом”. Ён таксама прыняў актыўны ўдзел ва ўроку Здароўя для юнацтва – “Зберагі сябе для жыцця”.
Захапіць чалавека чытаннем, як лічыць А.І. Нікіценка — задача няпростая. Яна патрабуе ад бібліятэчнага работніка не толькі глыбокіх ведаў літаратуры, стварэння спрыяльных умоў для зносін, але і вывучэння асаблівасцей маладзёжнай чытацкай культуры, інтарэсаў пажылых людзей, умення захапіць дзіця кнігай з самага ранняга ўзросту. Такому прафесіяналу, як Алена Іванаўна, гэта ўпаўне ўдаецца. Бібліятэка запатрабавана. І сапраўдныя кнігалюбы прыходзяць туды, каб узяць твор у рукі, пашамацець старонкамі, адчуць асаблівы пах друкарскай фарбы… Людзі ведаюць, тут іх чакаюць цікавыя сустрэчы з творчай асобай, сэнс жыцця якой – дапамагчы кожнаму стаць багацейшым інтэлектуальна і духоўна, увабраць у сабе ўсе каштоўнасці нашай нацыянальнай спадчыны, стаць сапраўдным грамадзянінам і патрыётам сваёй Радзімы.
Л. МОШУЛЬ.