Генерал-фельдмаршал Іосіф Гурка
У жніўні споўнілася 70 гадоў з дня нараджэння Беларускага літаратуразнаўцы, крытыка, публіцыста, краязнаўцы, журналіста і празаіка Алеся Марціновіча.
У жніўні споўнілася 70 гадоў з дня нараджэння Беларускага літаратуразнаўцы, крытыка, публіцыста, краязнаўцы, журналіста і празаіка Алеся Марціновіча. Вяршыняй яго творчасці з’яўляецца шматтомная гісторыя Беларусі ў асобах. Выйшлі з друку такія кнігі, як “Зерне да зерня”, “Хто мы, адкуль мы?”, “У часе прасветленыя твары”, “Элегіі забытых дарог”, “Сполахі далёкіх зарніц”, ” Свечка на золкім полі” і іншыя, у якіх упершыню ў беларускай літаратуры прасочаны праз жанр мастацка-дакументальных твораў лёсы больш як 300 знакамітых суайчыннікаў.
У іх шэрагу і нашы землякі: Іосіф Гурка, Міхаіл Чарняеў, Мікалай Неўраў (хаця ён і не нарадзіўся ў пры-друцкім краі, мы ўсё роўна лічым яго сваім земляком).
Кніга “Як Гурка ворагаў граміў” адрасавана вучням сярэдняга школьнага ўзросту, але яе з задавальненнем прачытаюць і дарослыя, бо лёс гэтага чалавека, які нарадзіўся ў вёсцы Бурнеўка, варты ўвагі не толькі краязнаўцаў, але і ўсіх, хто жыве на Кругляншчыне”.
Напрыклад, шаноўны чытач, ці ведаеш ты, колькі генералаў было ў родзе Гуркаў? Ніколі не здагадаешся. Нават не верыцца, але гэта так: шэсць! А калі прачытаеш кнігу, то адкрыеш яшчэ шмат цікавага для сябе з гераічнай біяграфіі земляка.
…Зімой, у самы разгар руска-турэцкай вайны 1877-1878гг., рэйхканцлер Германіі Бісмарк, які ўважліва сачыў за ходам баявых дзеянняў, згарнуў карту Балканскага паўвострава і заявіў: “Цяпер яна не спатрэ-біцца да вясны. Наступленне рускіх гэтай парой праз Балканы немагчыма”. Інакш меркаваў генерал Гурка: ён пераадолеў непрыступны Чур’якскі перавал і без бою заняў Сафію…
А вось у мяне ў руках яшчэ адна кніга Алеся Марціновіча — “Элегіі забытых дарог”. На старонцы 245-й аўтарам пачынаецца аповед пра Міхаіла Чарняева “Генерал з сэрцам бунтара”; на 265-й — нарыс “Герой Шыпкі”, які расказвае зноў жа пра генерал-фельдмаршала Іосіфа Гурку.
Прачытаўшы гэты аповед, вы, паважаныя чытачы, сэрцам дакранецеся да слаўных старонак гісторыі нашага прыдруцкага краю, яго мужных людзей, сапраўд-ных патрыётаў нашай Айчыны.
Падрыхтавала Святлана Вадап’ян.