Напярэдадні 69-гадавіны свята Перамогі зноў сустрэлася з ветэранам Вялікай Айчынай вайны Міхаілам Цітавічам Маразевічам. На жаль, у апошні час ён цяжка хварэе і не падымаецца з ложка. Заўсёды побач з ім клапатлівыя сын Уладзімір і нявестка Валянціна. Яны і забралі да сябе бацьку
з Бялыніцкага раёна сем гадоў назад.

Напярэдадні 69-гадавіны свята Перамогі зноў сустрэлася з ветэранам Вялікай Айчынай вайны Міхаілам Цітавічам Маразевічам. На жаль, у апошні час ён цяжка хварэе і не падымаецца з ложка. Заўсёды побач з ім клапатлівыя сын Уладзімір і нявестка Валянціна. Яны і забралі да сябе бацьку
з Бялыніцкага раёна сем гадоў назад.
Новая вясна растрывожыла сэрца былога салдата, прыпомніліся яму франтавыя шляхі, баявыя сябры.
–Шкада, — казаў Міхаіл Цітавіч, — не давялося мне дабіваць ворага ў яго логаве. Цяжкае раненне ў галаву і перабітая асколкам рука надоўга вывелі са строю.
Яго, калі выносілі з поля бою, палічылі ўжо мёртвым. Але баец на імгненне адплюшчыў вочы. «Хутчэй, хутчэй, — задыхаючыся ад цяжару крычала медсястра, — параненага яшчэ можна выратаваць». Уратавалі, застаўся жывы. Але кантузія і раненне не прайшлі бясследна: застаўся інвалідам другой группы.
А тады, калі лячыўся ў шпіталі, калі ўжо прыйшоў у свядомасць, ляжаў і глядзеў за акно палаты, дзе кіпучай беллю цвілі сады. Іменна такой парой і ўяўляў ён прыход Перамогі – чыстым, светлым маем. Успамінаў свае родныя Бялынічы, думаў, што там ужо людзі садзяць бульбу, шумяць, ідуць у рост азімыя. Як хацелася быць яму ў такія хвіліны дома, удыхаць пах свежай вясновай зямлі.
Ячшэ ў 1942 годзе пачаліся для Міхаіла сапраўдныя выпрабаванні на мужнасць. Людзі былі заняты на сенакосе. Касіў на лузе за рэчкай і Міхаіл разам з вясковымі мужчынамі і хлопцамі.
Пад’ехала да касцоў нямецкая машына. Жанчын і старэйшых мужчын не чапалі, а ўсім моцным юнакам загадалі садзіцца ў кузаў. Міхаіл апынуўся ў іх ліку. Доўга везлі вязняў прасёлачнымі дарогамі. Высадзілі ў лесе, недзе ў раёне Смаленска.
Увесь светлавы дзень працавалі хлопцы на лесанарыхтоўках, спалі пад адкрытым небам.
Адной ноччу, хоць і моцна стомлены быў за дзень, Міхаіл ніяк не мог заснуць. Пры святле месяца ён ўбачыў, што канваір дрэмле, прыхінуўшыся да дрэва. Міхаіл ціха адпоўз у хмызняк, падняўся на ногі і зразумеў: воля. Пакуль апамятаюцца і падымуць трывогу, трэба некуды пайсці. Толькі куды? Мясцовасць незнаёмая, але да раніцы яшчэ гадзіны тры. Міхаіл пайшоў напрамкі праз лес. У першыя хвіліны ўсё прыпыняўся і прыслухоўваўся, ці няма пагоні. Было ціха і праз гадзіну хлопец выйшаў на шлях. Калёсы тарахцелі па выбоінах дарогі, дзядзька драмаў на перадку, трымаючы ў руках пугу. Міхаіл без дазволу заскочыў на калёсы, а той пасунуўся яшчэ крыху наперад, недаверліва глядзеў на хлопца. А можа ён ўсё зразумеў, бо не сказаў: злазь. Праехаў з ім Міхаіл кіламетраў пяць і ўсю дарогу моўчкі.
–Ідзі ў лес, — раптам загаварыў дзядька, — ужо светла, на шляху дагоняць, а ў лесе не знойдуць.
–Дзякуй вам.
–Дзякаваць будзеш, калі жывы застанешся.
Міхаіл зноў ішоў лесам, дабіраўся ў вёску Мельнік, дзе жыла яго родная сястра. У Бялынічы вяртацца было небяспечна. Сястра, сувязная атрада, дапамагла звязацца з партызанамі, і ў хуткасці Міхаіл апынуўся ў атрадзе А.Касаева.
Вельмі хацелася юнаку сваімі дзеяннямі хоць на хвілінку прыблізіць час перамогі. І ён рашуча і смела ішоў у бой.
А пасля вызвалення Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў, Міхаіл далучыўся да байцоў Чырвонай Арміі, трапіў на першы Беларускі фронт, ваяваў у 44-м палку 216-й стралковай дывізіі. Вызваляў Польшчу, дайшоў амаль да Берліна. Там, у адным з цяжкіх баёў яго падсцерагала смерць, але моцнай аказалася сіла жыцця, перамог смерць, выжыў.
Вярнуўся воін у родныя мясціны з заслужанымі баявымі ўзнагародамі. Не пазнаў ён адразу родных Бялыніч, разбураных вайной. Але галоўная радасць: сустракалі сына бацькі. Пасля вайны Міхаіл Цітавіч працаваў на адкормачнай базе буйной рагатай жывёлы ў саўгасе “Бялынічы”.
Добрасумленнай, шчырай працай заслужыў павагу ў калектыве. Праца на мірнай зямлі прыносіла найвялікшую асалоду былому франтавіку. І дзяўчыну добрую сабе выбраў: Кацярына аказалася клапатлівай гаспадыняй, жонкай і маці. Вырасцілі Маразевічы дваіх сыноў. Калі пайшла з жыцця Кацярына Андрэеўна, не заўстаўся Міхаіл Цітавіч адзінокім. Яго падтрымліваюць дзеці, унукі.
А за акном новая мірная вясна. І рвуцца ў сусвет як малітва словы: няхай заўсёды будзе мірна на нашай зямлі.
С. ВАРАПАЕВА.